Geleneksel Türk el sanatlarından birisi olan ebru; özel tekniklerle hazırlanan suyun üzerinde, boyalarla oluşturulan desenlerin kâğıda aktarılmasıyla gerçekleştirilen bir tür kâğıt süsleme sanatıdır. Bu sanatın Orta Asya’da doğduğu ve tıpkı kâğıt gibi İpek Yolu vasıtasıyla batıya aktarıldığı sanılmaktadır.
İlkin kâğıt süsleme sanatı olarak ortaya çıkan ebrulu kâğıtlar, kitap ciltlerinde yan kâğıdı (kapak ile kitabı birbirine bağlayan kâğıt); devlet belgeleri ve resmi yazışmalarda zemin olarak da kullanılmıştır. Ebru sanatı, Osmanlı Dönemi'nde altın çağını yaşamıştır. 20. yüzyılda unutulmaya yüz tutan sanat, bugün büyük ölçüde yeniden canlandırılmıştır.
Tabiattan doğal metotlarla elde edilen kitre, öd, kireçsiz saf su ve çeşitli toprak boyalar, ebru yapımında kullanılan başlıca malzemelerdir. Sanat icra edilirken fırça, biz, ebru teknesi, tarak gibi araçlardan faydalanılır. Bütün bu malzeme ve araçlar büyük ölçüde ebrucu tarafından hazırlanır.
Ebru, keven otunun usaresinin (kitre) suda eritilmesi ile elde edilen sıvıya fırçalar yardımı ile boyalar serpilmesi; serpilen boyaların üzerine kağıt örtülerek bu kağıdın on saniye kadar bekletildikten sonra, yavaşça kaldırılmasıyla meydana gelir. Ebrunun battal ebrû (tarz-ı kadim battal, serpmeli battal, neftli battal), hafif ebrû, şal ebrûsu, gelgit ebrû, taraklı ebrû, hatip ebrûsu, bülbülyuvası ebrûsu, çiçekli ebrû, akkâse ebrû, yazılı ebrû, kumlu ebrû, koltuk ebrû gibi çeşitleri bulunmaktadır.
Ebru Yapımı (Ebrucu Letafet Yazgan Sarıbaş) Etiketler: Ebru Yapımı | |