Sağlık turizmi, kısaca, tedavi amacı ile yapılan seyahatler olarak tanımlanabilir. Bir başka deyişle, sağlık turizmi, fizik tedavi ve rehabilitasyon gereksinimi olanlarla birlikte uluslararası hasta potansiyelini kullanarak sağlık kuruluşlarının büyümesine olanak sağlayan turizm türüdür. Sağlık turizmi çatısı altında 3 çeşit turizmden söz etmek mümkündür:

• Medikal Turizm: Uluslararası hastaların tedavi ve rehabilitasyon amaçlı sağlık kurumlarından hizmet alması şeklinde yapılan sağlık turizmi çeşididir.
• Termal Turizm ve Medikal Spa: Kaplıca suları veya otelcilik hizmetleriyle birlikte medikal masaj, peloid gibi bazı tamamlayıcı tıp uygulamalarının yapıldığı sağlık turizmi çeşididir.
• Yaşlı ve Engelli Turizmi: Yaşlı ve engellilerin bakım, rehabilitasyon ve medikal tedavilerinin bir arada olduğu sağlık turizmi çeşididir.

Son yıllarda, gelişmiş ülkelerdeki nitelikli sağlık hizmetleriyle rekabet edebilecek düzeyde sağlık hizmetleri sunmasından dolayı ülkemize dünyanın dört bir yanından tedavi amacıyla turistler gelmektedir. Özellikle 1990'lı yıllar sonrasında kamuya ek olarak özel sektörün de sağlık hizmetlerine ciddi yatırımlar yaptığı görülmüştür. Bu gelişmeler sonucunda, Avrupa standartlarıyla yarışabilecek düzeyde hizmet veren özel sağlık kuruluşlarının sayısı artmaya başlamış; teşhis ve tedavi teknolojisindeki en gelişmiş teknikleri kullanan, yetişmiş ve kaliteli doktor kadrosu ile dünya standartlarında birçok hastane hizmete girmiştir. Türkiye, bugün dünyada -uluslararası kaliteyi belgeleyen- Joint Commision International (JCI) belgeli hastanelere sahip ülkeler arasında, listenin ilk sıralarında yer almaktadır.

Doğal ve tarihi güzelliklerle bezeli olan Antalya, coğrafi konumu, dört mevsim ılıman iklimi ve ulaşım kolaylığıyla, özellikle düşük sezon döneminde hasta, yaşlı ve engellilerin konaklaması için elverişli koşullar sunan bir kent olarak öne çıkmaktadır. Bu doğrultuda, ilimiz, kış turizmi, spor turizmi, kongre ve fuar turizmi gibi alternatif turizm türlerinde olduğu gibi, sağlık turizminde de oldukça önemli bir yere sahiptir. Özellikle son yıllarda; yüksek yatak ve hizmet kapasiteli konaklama tesislerinin yanı sıra, gelişmiş altyapı ve donanıma sahip sağlık kuruluşları, alanında iyi yetişmiş, yabancı dil bilen uzman doktor ve sağlık personeli ve nitelikli, aynı zamanda diğer ülkelere kıyasla daha az maliyetli hizmet anlayışıyla Antalya'da, sağlık turizmi alanında önemli bir mesafe katedilmiştir

Hem kamu hem de özel sektörün sağlık alanında büyük yatırımlara imza attığı ilimizde, kamu yatırımları arasında, Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi öne çıkmaktadır. Her türlü tedavinin ve operasyonun yapılabildiği bu hastaneler, 5 yıldızlı oteli aratmayan görünümleriyle de sağlık turizmi açısından önemli bir potansiyel taşımaktadır. Özellikle Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde yapılan ileri düzeyde organ nakli ameliyatlarında yakalanan başarı oranı dikkat çekmektedir. Antalya’da, kamu sektörünün yanı sıra, özel sektörün gerçekleştirdiği çok sayıda yatırım olup; gerek altyapı gerekse eğitimli personel açısından üst düzeyde hizmet veren bu sağlık kuruluşları arasında, tıpkı kamuda olduğu gibi, organ nakli ve kanser tedavisi alanında dünya çapında öne çıkan kuruluşlar da bulunmaktadır.  Diğer yandan üniversite ve kamu hastanelerinde sağlık turizmi altyapısını güçlendirmeye yönelik çalışmalar kapsamında, çeşitli illerimizde Şehir Hastaneleri hizmete açılırken bir bölümünün inşası devam etmekte; Şehir Hastanesi yapılması planlanan iller arasında Antalya da yer almaktadır.

             Sağlık turizmi içinde, medikal turizm ve yaşlı ve engelli turizmi alanlarında ön plana çıkan ilimize, başta Balkanlar, Ortadoğu, Rusya, Batı Avrupa, Kuzey Afrika, Türk Cumhuriyetleri ve Arap ülkelerinden olmak üzere çok sayıda turist tedavi amaçlı gelmekte; ağırlıklı olarak göz, diş, organ ve kemik iliği nakli, cerrahi, nefroloji ve kadın doğum alanlarında tedaviler tercih edilmektedir. Son yıllarda, özellikle Körfez ülkelerinden ziyaretçiler, saç ekimi ve plastik cerrahi gibi zorunlu olmayan tıbbi operasyonlar için de ilimizi ve ülkemizi tercih etmektedir.

            Antalya ve ülkemizin sağlık turizmi açısından sahip olduğu potansiyelin layıkıyla değerlendirilebilmesi ve küresel ölçekte rekabet gücünün artırılarak hak ettiği payı alabilmesi adına çalışmalara devam edilmektedir.  2017 yılında Antalya'da 1. si düzenlenen ve aralarında Kültür ve Turizm Bakanlığı da olmak üzere ilgili Bakanlıklarca desteklenen Dünya Sağlık ve Spor Turizmi Kongresi & Fuarı (HESTOUREX), bu anlamda atılan önemli adımlardan biridir. Ülkemizin sağlık, spor ve alternatif turizmde sahip olduğu potansiyelin tanıtılmasının yanında, dünyanın dört bir tarafından temsilcilerle ticari işbirlikleri oluşturulmasının da önünü açan HESTOUREX'e, 2017 yılında 150 ülkeden 4000'in üzerinde; 2018’de ise 165 ülkeden 5 binin üzerinde yabancı alım heyeti katılmış ve gerçekleştirilen B2B görüşmeleri sonucu milyarlarca liralık iş potansiyeli sağlanmıştır.

Kaynak:

Antalya Sağlık Turizni Derneği, https://ansat.org.tr, 2018

Sağlık Turizmi Sektör Raporu, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, 2013, http://www.baka.org.tr/uploads/48947588121518SAGLiK-KATALOG-TURKCE-16MAYiS-3.pdf

Joint Commision International, https://www.jointcommissioninternational.org/

http://yigm.kulturturizm.gov.tr/TR,11508/genel-tanim.html

“Sağlık Turizmi” Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, http://www.antalyakulturturizm.gov.tr/TR,68438/saglik-turizmi.html

Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sağlık Hizmetleri Daire Başkanlığı, http://saglikturizmi.gov.tr/