Antalya'nın Manavgat ilçesinde, Side Antik Kenti’nin tam kalbinde yer alan Side Arkeoloji Müzesi, ziyaretçilerini binlerce yıllık bir geçmişin hikayeleriyle buluşturuyor. Müze, ilk yapım aşaması M.S. 2’nci yüzyıla tarihlenen ve 5–6’ncı yüzyıllarda geçirdiği değişikliklerle şekillenen antik bir hamam yapısı (Agora Hamamı) içinde yer alıyor.
1959-1961 yılları arasında üç bölümünün üzeri kapatılarak restore edilen bu yapı, Side Antik Kenti’nde arkeolojik kazıları başlatan Arif Müfid Mansel ve Jale İnan’ın katıldığı törenle, 1962 yılında müze olarak ziyarete açıldı.
Side Müzesi’nde sergilenen eserlerin çoğu, 1947’den bu yana Side Antik Kenti’nde yapılan kazılarla gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen "Geleceğe Miras" projesi kapsamında, 2024 yılında müzenin bahçe ve kapalı alanlarında kapsamlı bir yenileme gerçekleştirildi. Aydınlatma sistemleri eser odaklı hale getirildi, bilgilendirme panoları yenilendi ve gece müzeciliğine uygun altyapı oluşturuldu. Ayrıca, proje kapsamında yapılan kazılarla elde edilen yeni buluntular da koleksiyona eklenerek tematik vitrinlerde ilk kez sergilenmeye başlandı.
Müzenin kapalı sergi alanları, antik hamamın orijinal bölümleri olan laconicum/sudatorium (terleme odası), caldarium (sıcaklık) ve tepidarium (ılıklık) bölümlerine yayılıyor.
1 No.lu Salonda, Side Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında ele geçmiş; kentin en erken yerleşim dönemine (M.Ö. 8'inci yüzyıl) tarihlendirilen pişmiş toprak figürin gibi eserler ile kentin farklı dönemlerine ait kemik, cam, taş ve metal buluntular, 5 ayrı vitrinde, tematik bir düzende sergileniyor. Bu bölümde, Antik Dönem'de bir liman kenti olan Side’de ticaretin önemini gösteren terazi, ağırlık ve kantar buluntularını içeren vitrin, ayrıca dikkat çekiyor.
2 No.lu Salon, kentin prestijli yapılarından getirilen tanrı-tanrıça heykelleri, Deniz Thiasos’u temasının işlendiği friz blokları, Aphrodite’in doğumunu betimleyen mimari parçalar, çeşitli takılar ve Side’ye özgü sikkeleri barındırıyor. Özellikle içinde 405 adet sikke bulunan antik kumbara dikkat çekiyor.
3 No.lu Salon’da ise Güney Stoa-Gymnasium ve İmparatorluk Salonu kazılarında bulunan heykeller, büstler, Eros figürlü lahitler ve iki büyük vitrinde bronz ve mermer heykeller sergileniyor. Bu eserler, Side’nin sanatsal ve kültürel zenginliğini gözler önüne seriyor.
Açık hava sergi alanı olan bahçede, palaestra (avlu) ve ikinci tepidarium bölümünde; mezar stelleri, lahitler, sunaklar, Nike heykelleri, oyun masaları, sütun başlıkları, işlikler, arşitrav ve friz blokları, mil taşları ve diğer mimari parçalar yer alıyor. Ayrıca, Side’nin kendine özgü yazı diliyle yazılmış Sidece yazıtlar ile M.Ö. 8. yüzyıla tarihlenen bazalt krater gibi nadir eserler özel bir bölümde sergileniyor.
Side Müze Müdürlüğünün sorumluluğunda bulunan önemli antik yerleşimlerden Lyrbe’ye ait bazı buluntular da Antalya Müzesi’nden devralınarak koleksiyona kazandırıldı. Bu eserler arasında yer alan Apollon heykeli, müzenin yeni vitrin düzenlemeleri kapsamında etkileyici bir sunumla ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor.
Binlerce yıllık bir liman kentinin sesi, Side Müzesi’nin duvarları arasında yankılanıyor. Bu sesi duymak, antik dünyanın izlerini bugünle buluşturmak isteyen herkes için Side Müzesi unutulmaz bir deneyim sunuyor.